Waterschoot Hout

Waterschoot Hout - Kwaliteit in Hout

Verduurzamen

Waarom?

Duurzaamheid = houtbehoud

Met "duurzaamheid" wordt door ons de weerstand tegen biologische aantasting bedoeld. Hout kan aangetast worden door een aantal verschillende groepen organismen.
De belangrijkste zijn:

Het 'waarom' van verduurzamen is meteen duidelijk: Hout is onze enige hernieuwbare grondstof. Gebruik ervan spaart energie in vergelijking met andere bouwmaterialen.

Toch moeten we er zuinig mee omgaan. Hoe langer het kan worden gebruikt, hoe kleiner de noodzaak is om gebruik te maken van onze eindige voorraad metalen, olie en mineralen en des te meer ontlasten wij onze bossen.

Voorkomen van aantasting is beter (goedkoper, veiliger, gemakkelijker) dan het achteraf bestrijden ervan, of de gevolgen ervan herstellen door te repareren of delen te vervangen.

Om nog maar niet te spreken over veiligheid - aansprakelijkheid van publieksvoorzieningen.

Wanneer?

Hout dat aangetast kan worden door houtrotverwekkende schimmels en insecten moet altijd verduurzaamd worden.

In de praktijk betekent dit dat o.a. naaldhout en loofhout verduurzaamd dienen te worden om de duurzaamheid te verbeteren en een vergelijkbare duurzaamheid te verkrijgen met bv. tropisch hardhout.

De duurzaamheid van hout wordt hoofdzakelijk bepaald op basis van de duurzaamheid van de hoeveelheid aanwezig kernhout.

De norm NEN-EN 460 geeft dit ook duidelijk aan. Het is heel belangrijk goed te onderkennen dat het meeste plank- en balkhout een aandeel spinthout bevat.
Spinthout is niet duurzaam.

Dat betekent dus dat het meeste hout van houtsoorten met veel spinthout eerst een verduurzamende behandeling nodig heeft om buiten duurzaam te kunnen worden toegepast.

Hoe?

Bij het verduurzamen van hout met houtverduurzamingsmiddelen(een biocide) worden de delen die aangetast kunnen worden door houtrotverwekkende schimmels en insecten(het spinthout) geïmpregneerd met de eerder genoemde houtverduurzaminsgmiddelen. Deze geïmpregneerde zone zorgt er voor dat insecten en schimmels het hout niet kunnen aantasten. De diepte van de geïmpregneerde zone kan per houtsoort verschillen. Het verduurzaamde hout kan zelfs zodanig verduurzaamd zijn dat er een indringing in de kern is. De hoeveelheid ingebracht houtverduurzamingsmiddel is per toepassing verschillend.

De meest geavanceerde methode van houtverduurzamen is o.a. de vacuüm /drukmethode. Daarbij wordt hout in een autoclaaf gebracht waarin daarna een vacuüm wordt getrokken. Een autoclaaf is een grote metalen cilinder(bv. 24 meter lang en 2 meter doorsnede-kunnen dus kleiner en groter zijn). Na de vacuümperiode wordt de cilinder gevuld met houtverduurzamingsmiddel, zodanig dat de ketel volledig vol is en wordt vervolgens onder druk gebracht. Hiermee wordt het verduurzamingsmiddel in het hout geperst. Na afloop van de drukfase wordt het houtverduurzamingsmiddel uit de ketel gelaten en daarna wordt er opnieuw een vacuüm getrokken om het hout druipvrij uit de ketel te kunnen halen. Het houtverduurzamingsmiddel dat hierbij vrijkomt wordt eveneens teruggevoerd naar de voorraadtank.

Na het verduurzamingsproces moet het hout gefixeerd worden, d.w.z. het houtverduurzamingsmiddel bindt zich chemisch aan de houtcellen opdat het nauwelijks meer kan uitlogen.
Deze fixatie kan op verschillende manieren plaatsvinden, nl.:

  1. Natuurlijke fixatie, hierbij wordt het hout gedurende bepaalde tijd onder dak opgeslagen. De snelheid van de fixatie is temperatuursafhankelijk. Dit proces kan van enkele dagen tot enkele weken duren;
  2. Kunstmatig versnelde fixatie. Dit kan plaatsvinden door in een andere autoclaaf hete stoom of hete lucht (met vocht) te brengen. Door deze wijze van fixeren wordt de fixatieperiode verkort naar enkele uren.
Wij hebben gekozen voor de versnelde kunstmatige fixatie. Hout dat een dergelijke behandeling heeft ondergaan is klaar voor de toepassingen waar het voor het bestemd is.

De procesbeheersing van het vacuüm/druk impregneren vindt vrijwel geheel computergestuurd plaats. Daardoor is zeker dat het proces volgens de daarvoor gestelde eisen/protocollen en normen verloopt. Alle parameters van het proces worden hierbij geregistreerd. Door deze registratie is ook na jaren nog mogelijk van elke verduurzaming na te gaan hoe het procesverloop is geweest.

Voordat het hout wordt verduurzaamd moeten alle bewerkingen al gedaan zijn: schaven, schuren, boren, kepen, profileren, op maat afkorten. Indien bewerkingen na de verduurzaming plaatsvinden, wordt de verduurzaamde zone doorbroken en kan dit leiden tot houtaantasting. Als men toch bewerkingen na die tijd uitvoert dient men het hout op deze plaatsen na te behandelen met daarvoor geschikte middelen.Door het vooraf uitvoeren van de bewerkingen aan het hout ontstaat er ook geen verduurzaamd houtafval.

De thermische behandeling van hout (bekend van o.m. Stellac, Plato, Thermowood Lambowood, e.d.) kan zowel in autoclaaf als in droogkamer worden uitgevoerd. Er zijn verschillende behandelingsprotocollen die een bepaald verloop van hittebehandeling kennen. Het resultaat is hout dat een geringer krimp- en zwelgedrag heeft maar ook geringere sterkte-eigenschappen.

Op Europees niveau wordt gewerkt aan een normalisatie voor TMT hout (thermally modified timber) zodat er normen komen voor vochtgehalte, stabiliteit en duurzaamheid.

In maatvoering is TMT hout nog wat beperkt: houtdiktes > 10 cm zijn niet goed te behandelen.

Vanuit technisch oogpunt

Zo goed als de natuur er voor zorgt dat hout wordt geleverd, zo goed zorgt de natuur er ook voor dat hout weer wordt afgebroken door de activiteit van houtrotverwekkende schimmels, bacteriën en insecten. Hout is onderdeel van een natuurlijke kringloop.

Om die kringloop te verlengen moet er iets worden gedaan om te zorgen dat biologische aantasters geen kans krijgen. Dat is precies waarom hout verduurzaamd moet worden.

Door een goede behandeling maken we van hout niet alleen een economisch bouwmateriaal, we zorgen er ook voor dat het behandelde hout van één boom net zo lang gebruikt kan worden tot er een nieuwe boom volgroeid is en geschikt voor het leveren van hout.

Een goede verduurzaming van hout bestaat uit correcte toepassing van de juiste middel/methode combinatie voor het beoogde gebruiksdoel.

Door middel van een vacuüm&druk behandeling met houtverduurzamings-middelen zorgen wij voor méér en langduriger gebruik van hout.

Voor wie?

Veel verduurzaamd hout wordt als kant-en-klaar product op de markt gebracht. Dat geldt zeker voor tuinhout.

Maar voor allerlei projecten in de bouw of in de recreatiesector moet maatwerk worden geleverd.

Hier ligt onze toegevoegde waarde als verduurzamingsbedrijf.
Als betrouwbare toeleverancier voor de groothandel.

Toepassingen

Verduurzaamd hout wordt in ontelbare toepassingen gebruikt. Hout is een schitterend materiaal in diverse soorten en kwaliteiten. Voor veel toepassingen is ‘verduurzamen’ gewenst of nodig.

Met name het gebruik van hout in buitentoepassingen vraagt om een verduurzamende behandeling zodat het weerbaar is tegen de natuurlijke afbraakprocessen door schimmels of insecten.

Het aantal toepassingsmogelijkheden van verduurzaamd hout is bijna eindeloos.

Zowel voor buiten én binnen gebruik.

Certificering

Goed verduurzaamd hout is herkenbaar aan het KOMO certificaat. Daarnaast geldt in Nederland dat de productie en de toepassing van verduurzaamd hout goed is geborgd door wet- en regelgeving met bijbehorende handhaving.

Het is aan de buitenkant van een product vaak moeilijk te beoordelen of er in de productie alle zorg en aandacht aan is besteed. Voor (verduurzaamd) hout zijn er daarom verschillende certificaten die worden afgegeven door een onafhankelijke keuringsinstelling.

P. Waterschoot, Houthandel - verduurzamen B.V. beschikt over KOMO-certificaat nr. 32440/09 voor het impregneren volgens de vacuüm & druk methode. Stichting Keuringsbureau Hout (SKH) geeft het Komo® productcertificaat af. De stichting ziet er op toe dat het impregneren onder vacuüm & druk volgens de geldende richtlijnen wordt uitgevoerd.

Meer informatie treft u aan op de website van Stichting Keuringsbureau Hout: www.skh.nl